آشنایی با آزمون تیمز

آشنایی با آزمون تیمزاز آنجایی که بررسی وضعیت پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دارای اهمیت زیادی است، بسیاری از کشور های جهان علاوه بر برگزاری آزمون های سنجش پیشرفت تحصیلی داخلی، برای ارزیابی و مقایسه وضعیت تحصیلی دانش آموزان خود نسبت به سایر کشور ها در آزمون های بین المللی شرکت می کنند. یکی از این آزمون ها، آزمون تیمز است. این آزمون به منظور سنجش روند آموزشی دانش آموزان پایه چهارم و هشتم برگزار می شود. تمامی دانش آموزان می توانند سوالات دوره های پیشین این آزمون را مطالعه کرده تا با روند سوالات بیشتر آشنا شوند.بیشتر از ۶۰ کشور از نقاط مختلف دنیا شامل کشور های اروپایی، خاورمیانه، آمریکای شمالی و جنوبی، شمال آفریقا، آسیای شرقی، مرکزی، اقیانوسیه و آفریقای مرکزی و جنوبی در آزمون تیمز شرکت می کنند. این آزمون در اصل نوعی مطالعه همه جانبه دروس است. این مهم ترین تفاوت این آزمون با سایر آزمون های المپیاد علمی دانش آموزی و رقابت های درون دانشگاهی است.بر اساس گفته های رئیس انجمن بین المللی ارزشیابی پیشرفت تحصیلی، آزمون تیمز یک برنامه مطالعه جامع و جهانی بوده که سیاست های آموزشی، منابع، عادات، روش ها و نگرش و تصمیم گیری های آموزشی، را مورد بررسی قرار می دهد. این تنها بخشی از این برنامه گسترده است. باید توجه کرد که این آزمون تنها یک مسابقه علمی نبوده و ناظر بر بخش های مختلف روند آموزشی هر کشور است. آزمون تیمز از چند بخش اصلی تشکیل شده است که در ادامه آن ها را معرفی خواهیم کرد: سوالات چند گزینه ای دارای پاسخ کوتاه و تشریحی و آزمون های عملکرد ریاضیپرسشنامه مدیران شامل بررسی متغیر هایی مانند کمبود ها و موانع آموزشی و شرایط فیزیکی مدارس و مسئولیت و وظایف مدیرانپرسشنامه معلمان ریاضی شامل بررسی متغیر هایی مانند شیوه های تدریس و ارزشیابی، ویژگی های معلمان ریاضی و نگرش آن ها نسبت به این حرفهپرسشنامه دانش آموزی شامل بررسی عوامل موثر بر فرآیند یادگیری و یاددهی مانند پیشینه اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی دانش آموزان و بررسی فعالیت های درون و برون برنامه ای آن ها در فضای مدرسهپرسشنامه برنامه درسی شامل برنامه های قصد شده ریاضی در تمامی کشور های شرکت کنندههمانطور که در ابتدای مقاله نیز به آن اشاره شد، آزمون تیمز تنها برای دانش آموزان پایه چهارم و هشتم برگزار می شود و دانش آموزان مقطع متوسطه دوم مجاز به شرکت در آزمون نیستند. دانش آموزان پایه های دهم، یازدهم و دوازدهمی که علاقه من به شرکت در آزمون های ریاضی هستند می توانند شانس خود را در المپیاد های ریاضی امتحان کنند.

شرایط ثبت نام آزمون تیمز

هیچ مدرسه ای نمی تواند تنها به عنوان نماینده کشور خود در آزمون تیمز شرکت کند. به منظور رعایت شرایط عادلانه شرکت در این آزمون نماینده های انتخاب شده از هر کشور بایستی توسط متصدیان برگزاری آزمون در همان کشور انتخاب و به انجمن بین المللی آزمون تیمز معرفی شوند، از طرفی بر اساس نحوه طراحی این آزمون امکان محاسبه نمرات مدارس به صورت جداگانه وجود ندارد.

نحوه انتخاب مدارس به گونه ای است در هر کشور سیستم آموزشی را از پایه ابتدایی بررسی کرده و پایه چهارم و هشتم را به عنوان نمونه برای سنجش دانش علوم و ریاضیات پایه انتخاب می شوند. با توجه به تغییرات آموزشی کشورها در طول زمان، مقیاس استاندارد های آزمون تیمز به عنوان معیار در نظر گرفته می شود. این مقیاس ارزیابی بر اساس ۵۰۰ امتیاز به عنوان میانگین امتیازات هر کشور محاسبه می شود کشور های دارای امتیاز نهایی کمتر از این مقدار دارای ضعف در سیستم آموزشی هستند.

سایر کشور هایی که امتیاز نهایی آن ها بالاتر از مقدار میانگین باشد، از نظر آموزشی دارای پیشرفت نسبت به سایر کشور ها هستند. در این مطالعه بیش از ۱۵۰۰۰ دانش آموز از پایه های چهارم و هشتم از بیش از ۵۰۰ مدرسه سراسر کشور در این آزمون شرکت خواهند کرد. هدف اصلی از برگزاری آزمون تیمز و پرلز نظارت و بهبود بر کیفیت آموزشی کشور های شرکت کننده است.

ایران در طی ۷ دوره شرکت در آزمون تیمز از سال ۱۹۹۵ تا ۲۰۱۹ همواره دارای نمره پایین تر از میزان میانگین بوده است. شاید یکی از دلایل نتایج ضعیف ایران در این آزمون اصرار بر تدریس و آموزش به روش سنتی است. تمامی کشور های برتر در این آزمون از جمله سنگاپور، ژاپن، کره جنوبی و کشور های اروپایی، از سیستم آموزشی مدرن بر اساس برگزاری فعالیت های علمی و کسب مهارت فردی است.

دانش آموزانی که قصد ثبت نام در آزمون های المپیاد دانش آموزی را دارند، باید از شرایطی که در دفترچه ثبت نام المپیاد دانش آموزی اعلام شده است آگاهی داشته باشند چرا که بدون داشتن این شرایط حق شرکت در آزمون های المپیاد را ندارند. برای اطلاعات بیشتر مقاله زیر را مطالعه کنید.

نحوه ثبت نام در آزمون تیمز

کشور های شرکت کننده در آزمون تیمز، رتبه نهایی در این آزمون را به عنوان نقاط قوت و یا ضعف در سیستم آموزشی خود قلمداد می کنند. نروژ از جمله کشور های است که نتایج آزمون تیمز و پرلز در آن دارای اهمیت بالایی می باشد. این حساسیت به حدی است که عملکرد ضعیف دانش آموزان در این آزمون منجر به عزل وزیر آموزش و پرورش این کشور شد.

ایران از سال ۱۹۹۱ میلادی برابر با ۱۳۷۱ شمسی همکاری خود را با انجمن بین المللی ارزشیابی پیشرفت تحصیلی آغاز کرده است و تا به امروز در دوره های مختلف آن شرکت کرده است. نحوه ثبت نام در TIMSS تنها از طریق وزارت آموزش و پرورش صورت می گیرد. موسسات آموزشی در سطح هر شهر تنها مجاز به برگزاری آزمون های آمادگی هستند و مجاز به برگزاری غیرمجاز این آزمون نیستند.

متولی برگزار کننده آزمون تیمز در ایران، پژوهشگاه مطالعات وزارت آموزش و پرورش است. برگزاری این آزمون در هر دوره هزینه زیادی را به دولت وارد می کند. بر اساس گفته یکی از اعضای هیئت علمی آموزش و پرورش کشور، عضویت در انجمن بین المللی ارزشیابی پیشرفت تحصیلی سالانه هزینه زیادی را دارد. ایران در سال ۱۳۹۴ بیش از ۶۰ هزار یورو برای مشارکت سالانه در این طرح مطالعاتی پرداخته است.

از طرفی دیگر اجرای هر آزمون در ایران چیزی بالغ بر ۱ میلیارد تومان هزینه را به دولت تحمیل کرده است، همچنین اجرای این آزمون نیازمند دارا بودن فضای مناسب و داشتن نیروی اجرایی کار در زمان برگزاری است. به همین علت امکان شرکت تمامی دانش آموزان در آزمون تیمز نخواهد بود. به منظور برگزاری این آزمون، انجمن های تیمز در هر استان کشور تعدادی از مدارس را به صورت تصادفی انتخاب کرده و این مدارس به عنوان نماینده ایران در مسابقات تیمز شرکت می کنند.

مسابقات ریاضی کانگورو رویدادی بین المللی است که هر ساله به صورت همزمان در گروه های متفاوتی برگزار می شود. هدف از برگزاری این آزمون توسعه مهارت حل مسئله و درک مفاهیم ریاضی است. برای کسب اطلاعات بیشتر و ثبت نام در این آزمون مقاله زیر را مطالعه نمایید.

زمان برگزاری آزمون تیمز

آزمون تیمز در هر دوره به چهار بخش کلی برگزاری جلسات و تحقیقات دو مرحله ای، اجرای تست میدانی، برگزاری آزمون و جمع آوری داده ها و اعلام و انتشار نتایج آزمون تقسیم می شود. آخرین مرحله برگزاری آزمون تیمز، آزمون تیمز ۲۰۲۳ (سال ۱۴۰۲) بوده است که هنوز زمان برگزاری آزمون تیمز جدید اعلام نشده و به محض اعلام اطلاع رسانی می شود.

طبق داده های جمع آوری شده در آخرین مرحله، عملکرد ایران خیلی مطلوب نبوده است. در آخرین دوره برگزاری آزمون تیمز، نتیجه آزمون ۴۴۵ بوده است که از میانگیتن جهانی که ۵۰۰ است پایین تر بوده است. از این رو آموزش و پرورش می بایست مروری بر سیستم آموزشی داشته و برنامه ریزی های لازمه را انجام دهد.

به محض اعلام زمان دقیق برگزاری آزمون تیمز، در این مقاله اطلاع رسانی می شود.

ایران از سال ۱۹۹۱ میلادی به عضویت این انجمن در آمده است و تاکنون در تمامی دوره های این آزمون از سال ۱۹۹۵ تا سال ۲۰۲۳ شرکت نموده است. اگر چه نتایج کسب شده ایران در دوره های گذشته این آزمون چندان قابل قبول نبوده و حتی به میانگین جهانی این آزمون یعنی ۵۰۰ نیز نزدیک نشده است، اما انتظار می رود سازمان آموزش و پرورش کشور با اجرای رویکرد جدید بتواند نتایج بهتری را در آزمون تیمز کسب نماید.

در ایران مطالعات آزمون تیمز و پرلز در پژوهشگاه مطالعاتی آموزش و پرورش انجام می شود. بر اساس گزارشات مرکز امور هماهنگی، ارتباطات و حوزه وزارتی آموزش‌ و پرورش، مطالعات چهارگانه این آزمون از زمان پیوستن ایران به انجمن بین المللی پیشرفت تحصیلی تاکنون تاثیر زیادی در زمینه ارتقا و بهبود کیفیت عملکرد آموزشی کشور داشته است.

دانش آموزانی که قصد دارند خود را برای المپیاد ریاضی آماده سازند می توانند با دریافت نمونه سوالات المپیاد دانش آموزی سال های گذشته با نوع پرسش ها و میزان سختی آن ها آشنا شوند. در این صورت می توانند با در دست داشتن الگوی مناسبی از سوالات، آگاهانه تر عمل کرده و شانس موفقیت بیشتری داشته باشند.
بیشتر بخوانید: سوالات المپیاد ریاضی

سوالات آزمون تیمز پایه چهارم

آزمون تیمز از سال ۱۹۹۵ تا کنون در طول دوره های متوالی از سال ۱۹۹۵ تا سال ۲۰۲۳ برگزار گردیده است. این آزمون شامل دو بخش سنجش دانش آموزان مقطع چهارم و هشتم در دروس پایه ریاضی و کتاب علوم تجربی چهارم و هشتم است. تا کنون بیش از ۶۰ کشور دنیا در این آزمون شرکت کرده اند. تمامی دانش آموزان مقاطع چهارم و هشتم می توانند به منظور آمادگی در این آزمون سوالات دوره های قبل آزمون تیمز را از اینترنت دانلود کنند. نمونه سوالات آزمون تیمز در پایه چهارم شامل سوالات کاربردی علوم و ریاضی با محوریت سنجش سطح علمی و روخوانی دانش آموزان است. این سوالات در بخش ریاضی شامل ۳ بخش زیر است.

بخش مبحث اعداد: اعداد حسابی، کسر ها و اعشار، آشنایی با عبارات هندسی، الگو ها و روابط عددی

هندسه و اندازه گیری اشکال دو بعدی و سه بعدی، مکان یابی و حرکت، خطوط و زوایا

نمایش داده ها: خواندن و تفسیر، سازماندهی و نمایش اعداد

در بخش علوم شامل ۳ بخش اصلی مباحث زیست شناسی، فیزیک و زمین شناسی است.

ایران تا کنون در تمامی دوره های این آزمون شرکت کرده است، ولی نتایج بدست آمده دانش آموزان ایران در پایه چهارم و هشتم از میانگین ۵۰۰ امتیاز جهانی کمتر بوده است. ایران در بین ۶۰ کشور شرکت کننده تاکنون گاهی پیشرفت رتبه داشته است ولی هنوز هم به دلیل ضعف سیستم آموزشی و توانایی پایین دانش آموزان در خواندن و درک سوالات این آزمون نتایج بدست آمده همچنان نیز رضایت بخش نیست. امید است با اعمال اصلاحات جدید در سیستم آموزشی کشور از سال ۹۸ ایران بتواند رتبه خوبی را در آزمون تیمز سال ۲۰۲۳ کسب نماید. دانش آموزان پایه چهارم ابتدایی می توانند از طریق لینک های زیر سوالات آزمون تیمز پایه چهارم را دانلود نمایند:

سوالات آزمون تیمز timss پایه چهارم
نمونه سوالات آزمون تیمز پایه چهارم
نمونه سوالات آزمون تیمز پایه چهارم
نمونه سوالات آزمون تیمز پایه چهارم

دانش آموزانی که در آزمون المپیاد های علمی دانش آموزی ثبت نام نموده اند، در صورتی که علاقمند به شرکت در این آزمون هستند باید از زمان برگزاری همه مراحل آزمون مطلع باشند که طبق آن برنامه ریزی خود را انجام دهند. برای اطلاعات بیشتر مقاله زیر را مطالعه کنید.
بیشتر بخوانید: زمان برگزاری المپیاد دانش آموزی

سوالات آزمون تیمز پایه هشتم

آزمون تیمز پایه هشتم شامل دو بخش اصلی دانش عمومی ریاضیات و کتاب علوم پایه هشتم است. بخش ریاضی این آزمون شامل مباحث اعداد، جبر، هندسه، آمار و احتمال است. بخش علوم این آزمون شامل مباحث پایه زیست، فیزیک، شیمی و زمین شناسی است. این آزمون شامل سوالات مفهومی با پاسخ کوتاه و سوالات با پاسخ تشریحی است.

آزمون تیمز صرفا یک مسابقه رقابتی در نظر گرفته نمی شود و سوالات مطرح شده علاوه بر سنجش میزان یادگیری دانش آموزان هر دو مقطع، تمرکز زیادی بر روی کاربرد این مطالب در زندگی روزانه دارد. آزمون تیمز شامل مطالعات عمومی و میدانی و ارزیابی سیستم آموزشی هر کشور است. تمامی داوطلبان شرکت در آزمون تیمز سال ۲۰۲۳ به منظور آشنایی با روند کلی و مباحث این آزمون می توانند دفترچه سوالات این آزمون را از اینترنت دانلود کنند.

نمونه سوالات آزمون تیمز ۲۰۲۳ در طی جلسات برگزار شده این آزمون به وزارت آموزش و پرورش هر کشور تحویل داده می شود. این مجموعه سوالات پس از ترجمه و اصلاح منطبق با سیستم آموزشی در اختیار سازمان برگزار کننده این آزمون قرار می گیرند. به دلیل بالا بودن هزینه عضویت در انجمن بین المللی سنجش تحصیلی، سازمان تیمز و پرلز ایران به صورت تصادفی مدارسی را انتخاب کرده و از بین این مدارس تعداد ۱۵۰۰۰ دانش آموز به عنوان نماینده ایران در این آزمون شرکت می کنند. در آخرین آزمون برگزار شده تیمز در سال ۲۰۲۳ بیش از ۱۵۰۰۰ دانش آموز پایه چهارم و پایه هشتم از ۵۰۰ مدرسه در سراسر کشور در این آزمون شرکت کردند.

برخی از موسسات کمک آموزشی در کشور اقدام به برگزاری غیرمجاز آزمون تیمز می کنند، این در حالی است که اولیا و دانش آموزان تنها بایستی از طریق اطلاع رسانی وزارت آموزش و پرورش در این آزمون شرکت کنند. در زیر نمونه ای از آزمون تیمز پایه هشتم نمایش داده می شود. دانش آموزان پایه هشتم می توانند نمونه سوالات آزمون تیمز پایه هشتم را از طریق لینک های زیر دانلود نمایند.

سوالات آزمون تیمز timss پایه هشتم
نمونه سوالات آزمون تیمز پایه هشتم
نمونه سوالات آزمون تیمز پایه هشتم
نمونه سوالات آزمون تیمز پایه هشتم
نمونه سوالات آزمون تیمز پایه هشتم

مرکز ملی استعدادهای درخشان و دانش پژوهان هر ساله اقدام به انتشار اطلاعیه ای حاوی منابع رشته های مختلف جهت آشنایی دانش آموزان با منابع آزمون المپیاد علمی می کند. برای اطلاع از این منابع مقاله زیر را مطالعه نمایید.

نتایج آزمون تیمز

آزمون تیمز سال ۲۰۲۳ پس از برگزاری جلسات اولیه و تحقیقات دو مرحله ای وارد فاز اجرای میدانی شد. آزمون اصلی در بازه مارس و آپریل سال ۲۰۲۳ برگزار شد. نتایج نهایی این آزمون در دو بخش اواخر سال ۲۰۲۳ و اوایل سال ۲۰۲۴ منتشر شد که نتیجه ایران قابل قبول نبود و نمره حداقلی ۵۰۰ را . همچنین در سال ۲۰۲۴ پس از اعلام نهایی نتایج تمامی کشور های شرکت کننده بر اساس سیستم امتیاز دهی تیمز رده بندی می شوند. میزان میانگین برای سنجش این آزمون نمره ۵۰۰ است. برخی از ایالات های آمریکا می توانند به عنوان مناطق مستقل در این آزمون شرکت کنند که البته نمرات کسب شده به عنوان نمره ارزیابی تیمز در نظر گرفته نمی شود.