امروزه انتخاب رشته کنکور سراسری به عنوان یک چالش مهم برای تمامی داوطلبان کنکور سراسری محسوب می شود. با ادغام کنکور سراسری و دانشگاه آزاد تنها مراحل ثبت نام، برگزاری آزمون و اعلام نتایج اولیه این دو با هم ادغام شده و هم چنان مرحله انتخاب رشته و اعلام نتایج نهایی این دو دانشگاه به صورت مجزا و به ترتیب توسط سایت های سنجش و دانشگاه آزاد انجام می شود.
آشنایی با مراحل انتخاب رشته سراسری و آزاد و شناخت شرایط دانشگاههای مورد نظر می تواند در کسب موفقیت نهایی و قبولی در رشته محل دلخواه و رضایت داوطلب را بسیار کمک نماید. بنابراین برای رسیدن به قبولی نهایی باید انتخاب رشته درست و اصولی و با توجه به معیار ها و ملاک های مهم توسط داوطلب انجام شود.
این معیارها و نکات شامل چه مواردی می شود؟ آیا برای تمامی داوطلبان این معیارها یکسان است. انتخاب رشته سراسری و آزاد چه تفاوتی باید با یکدیگر دارد؟ در ادامه این مقاله قصد داریم به تمامی این سوالات در خصوص انتخاب رشته پاسخ داده و صفر تا صد انتخاب رشته اصولی را همراه با نکاتی که باید به آن توجه شود را توضیح دهیم.
چگونه کارنامه کنکور سراسری ۱۴۰۱ را بررسی کنیم
کارنامه کنکور سراسری شامل اطلاعات مهمی همچون مشخصات فردی، معدل، میزان تاثیر سوابق تحصیلی، درصدهای دروس و رتبه و تراز (نمره کل) هر داوطلب در هر زیر گروه می باشد. بعد از اعلام نتایج اولیه کنکور سراسری داوطلبان می بایست به سایت سنجش به نشانی sanjesh.org مراجعه کرده و اقدام به دریافت کارنامه خود نمایند.
اولین نکته در بررسی کارنامه اولیه کنکور سراسری این است که داوطلب باید اطلاعات فردی شناسنامه ای خود را چک کرده و بعد از آن با بررسی سوالات و پاسخنامه کنکور سراسری نمراتی که در کارنامه وی ثبت شده را با نمراتی که انتظار داشت، مطابقت دهد. در صورتی که در محاسبه هر یک از این اطلاعات خطایی رخ داده باشد داوطلب می تواند اقدام به اعتراض به نتایج کنکور سراسری نماید.
مهم ترین قسمت کارنامه به رتبه و تراز داوطلب در هر زیر گروه اختصاص دارد. این قسمت از کارنامه اعلام نتایج اولیه کنکور سراسری به داوطب می گوید که در هر زیر گروه چه رتبه ای کسب کرده و نمره کل یا ترازش در آن زیر گروه چقدر است. اما سوال اینجاست که این رتبه در سهمیه در انتخاب رشته چگونه تاثیر دارد؟
داوطلب باید دقت کند که رشته ای که به آن علاقه دارد در کدام زیر گروه قرار دارد و رتبه آن زیر گروه را معیار انتخاب رشته خود قرار دهد. به طور مثال رشته پزشکی در زیر گروه یک تجربی قرار داشته و رتبه داوطلب در زیر گروه یک معیار عمل برای قبولی داوطب است.
علاوه بر رتبه یکی دیگر از مهم ترین نکات کارنامه وضعیت مجاز به قبولی یا عدم مجاز داوطلب در دوره های روزانه و غیر روزانه می باشد. به دلیل ادغام ثبت نام دانشگاه آزاد و سراسری، وضعیت مجاز بودن در انتخاب رشته دانشگاه آزاد نیز در این کارنامه به اطلاع داوطلبان می رسد. آن دسته از داوطلبانی که مجاز به انتخاب رشته دانشگاه آزاد شدند در انتهای کارنامه خود یک کد دسترسی به انتخاب رشته مشاهده می کنند.
افرادی که علاقمند به انتخاب رشته کنکور سراسری می باشند با مطالعه مقاله زیر می توانند از جزئیات انتخاب رشته دانشگاه آزاد مطلع شوند.
پیشنهاد می کنیم برای تکمیل اطلاعات از مشورت اساتید آموزشگاه صائب برخوردار شوید
نحوه چینش انتخاب رشته کنکور سراسری ۱۴۰۱
گزینش دانشجو در هر یک از رشته های امتحانی از بین داوطلبانی است که مجاز به انتخاب رشته می باشند، صورت می گیرد. از این رو تمامی افرادی که مجاز به انتخاب رشته می باشند، می تواند با مراجعه به سایت سازمان سنجش به آدرس sanjesh.org بدون پرداخت هیچ هزینه ای نسبت به انتخاب رشته محل های مورد علاقه خود اقدام نمایید.
نحوه انتخاب رشته کنکور به این صورت است که هر داوطلب مجاز به انتخاب حداکثر ۱۵۰ کد رشته محل از بین رشته محل های مربوط به گروه آزمایشی ثبت نامی خود می باشد. البته داوطلبان گروه تجربی باید دقت کنند که انتخاب رشته برای چهار رشته پزشکی، دندانپزشکی، داروسازی و دامپزشکی از طریق سایت سنجش انجام می گیرد. لذا متقاضیان دانشگاه آزاد باید کد رشته محل های رشته های مذکور را در فرم انتخاب رشته کنکور وارد نمایند اما سایر کد رشته محل ها را زمان انتخاب رشته دانشگاه آزاد در سایت انتخاب رشته این دانشگاه وارد نمایند.
لازم به ذکر است افرادی که تمایل به ثبت نام در رشته های بدون کنکور دانشگاه های سراسری دارند، می بایست انتخاب رشته خود را به همراه انتخاب رشته کنکور سراسری و در این ۱۵۰ انتخاب وارد نمایند. برای اطلاع از لیست رشته محل های بدون کنکور مطالعه مقاله زیر پیشنهاد می گردد.
بیشتر بخوانید: لیست رشته محل های بدون کنکور سراسری
حق انتخاب ۱۵۰ رشته محل در انتخاب رشته سراسری، قدرت مانور زیادی به هر داوطلب می دهد تا بتواند با دست باز رشته محل های مورد علاقه خود را انتخاب کند. بنابراین ترتیبی که باید برای انتخاب رشته در نظر گرفته شود صرفا و صرفا ترتیب علاقه است و باید صرفا بر مبنای اولویتتان باشد. سازمان سنجش به فرم انتخاب رشته داوطلب می رسد تا اخرین انتخاب را نخواند سراغ برگه نفر بعد نمی رود مگر اینکه در انتخابی قبول شده که در اینجا اعلام قبولی را صادر می کند و انتخاب های بعدی بررسی نمی شود.
به طور مثال شما در فرم انتخاب رشته خود ۱۰۰ کد رشته محل را در فرم انتخاب رشته خود آورده اید سازمان سنجش به ترتیب انتخاب های شما را از بالا بررسی می کند در صورتی که به طور مثال در انتخاب ۵۹ قبولی برای شما مشخص شود در اینجا متوقف می شود و اعلام قبولی می نماید.
از ۱۵۰ انتخاب داوطلب، حدود ۲۰ تا ۳۰ درصد آن به رشته محل هایی اختصاص داده شود که داوطلب شانس کمی برای قبولی در آن دارد و به اصلاح به این نوع انتخاب ها، خوشبینانه گفته می شود. مثلا انتخاب رشته پزشکی روزانه دانشگاه تهران برای فردی که رتبه ۱۲۰۰ منطقه یک را دارد به عنوان خوشبینانه در نظر گرفته می شود.
حدود ۵۰ تا ۶۰ درصد انتخاب های داوطلب باید به انتخاب های منطقی اختصاص داده شود. انتخاب منطقی برای داوطلبی با رتبه ۱۲۰۰، یعنی انتخاب رشته محل هایی که سال گذشته با رتبه حدود ۱۰۰۰ تا ۱۴۰۱ در آن جا قبول شدند.
باقی مانده انتخاب های داوطلب به انتخاب هایی اختصاص می یابد که خیال داوطلب را از قبولی راحت می کند. معمولا کمتر اتفاق می افتد کسی که رتبه ۱۲۰۰ داشته نتواند جایی قبول شود که پارسال با رتبه ۱۶۰۰ در آن قبول نشدند. پس انتخاب رشته محل هایی که با رتبه های بالاتر از رتبه های ما در آن قبول شده اند تضمین قبولی برای داوطلب است.
تاثیر سهمیه ها در انتخاب رشته کنکور سراسری ۱۴۰۱
سهمیه های کنکور سراسری شامل سهمیه مناطق، سهمیه رزمندگان، سهمیه جانبازان و ایثارگران، خانواده شهدا و … می باشد. از بین این سهمیه ها و سهمیه مناطق برای هر داوطلبی در نظر گرفته می شود یعنی تمامی داوطلبان سهمیه مناطق را دارند علاوه بر آن برای داوطلبانی که دارای سهمیه ای غیر از سهمیه مناطق هستند، یک سهمیه مجزا در نظر گرفته می شود بنابراین هر داوطلبی می تواند یک سهمیه منطقه و یک سهمیه غیر از سهمیه مناطق داشته باشد.
اگر داوطلبی تنها مشمول تاثیر سهمیه مناطق در کنکور باشد که فقط با همان سهمیه گزینش شده و انتخاب هایش بررسی می شود، اما در صورتی که برای داوطلبان دو سهمیه ای در کارنامه اولیه داوطلب یک رتبه در سهمیه غیر مناطق و یک رتبه در سهمیه مناطق قرار می گیرد، اما در پذیرش نهایی، سهمیه ای برای داوطلب اعمال می شود که شانس قبولی داوطلب در آن سهمیه بیشتر باشد بنابراین تنها یکی از سهمیه ها برای هر داوطلب در کنکور در نظر گرفته می شود.
تاثیر سهمیه در انتخاب رشته کنکور سراسری بسیار قابل توجه و حیاتی است. نکته مهم این است که در انتخاب رشته کنکور سراسری برای تمامی رشته های ریاضی، تجربی، انسانی، هنر و زبان رتبه در سهمیه بسیار مهم تر از رتبه کشوری است. متقاضیان کنکور مشمول سهمیه مناطق یعنی یکی از سهمیه های منطقه یک، منطقه دو و یا منطقه سه می شوند.
تاثیر بومی گزینی در انتخاب رشته کنکور سراسری ۱۴۰۱
در انتخاب رشته کنکور سراسری نحوه گزینش به صورت بومی گزینی کنکور سراسری است. بومی گزینی به این معناست که در برخی رشته محل ها اولویت با داوطلبانی است که در آن بوم قرار می گیرند. سهمیه بومی در انتخاب رشته داوطلبان تمامی رشته های ریاضی، تجربی، انسانی، هنر و زبان تاثیر بسزایی دارد علی الخصوص در انتخاب رشته دانشگاه فرهنگیان ۱۴۰۱.
بعضی از رشته ها سهمیه بومی گزینی استانی دارند، برخی ناحیه ای، بعضی قطبی و بعضی کشوری. در همه حالات غیر از سهمیه کشوری، شانس قبولی کسی که از سهمیه بومی گزینی برای یک رشته محل استفاده می کند بیشتر از فردی است که از یک بوم دیگر برای همان رشته محل متقاضی است.
برای مثال در نظر بگیرید یک نفر از کرمان توانسته با رتبه ۱۲۰۰۰ منطقه ۳ و ۴۵۰۰۰ کشوری در رشته پرستاری دانشگاه کرمان قبول شود، اما داوطلبی از بوشهر با رتبه ۱۰۰۰۰ منطقه ۳ نتوانسته در همان دانشگاه و همان رشته قبول شود. علت چیست؟ علت در تاثیر سهمیه بومی گزینی در کنکور سراسری پیدا می شود. بنابراین به داوطلبان توصیه می کنیم به نوع گزینش رشته های تحصیلی در انتخاب رشته خود که در فصل دوم دفترچه انتخاب رشته کنکور سراسری ۱۴۰۱ قرار گرفته است، توجه کنند.
اهمیت استفاده از مشاور انتخاب رشته کنکور سراسری
یکی از دغدغه هایی که داوطلبان کنکور سراسری در تکمیل فرم انتخاب رشته خود دارند آمار قبولی سال گذشته و همچنین شانس قبولی در رشته محل هایی است که به آن ها علاقه دارند تا بتوانند با استفاده از اطلاعاتی که به دست می آورند انتخاب رشته درست و اصولی داشته باشند. مشاور انتخاب رشته کنکور سراسری صائب به عنوان ابزاری موثر، رتبه و محل قبولی پذیرفته شدگان کنکور سراسری سال گذشته را در اختیار داوطلبان قرار داده و از این طریق به تخمین شانس قبولی متقاضیان می پردازد.
اهمیت شهریه در انتخاب رشته کنکور
همانطور که قبلا نیز توضیح داده شد یکی از مهم ترین فاکتورهای در انتخاب رشته شهریه است چرا که داوطلب حداقل به مدت ۸ ترم باید هزینه های تحصیل خود را در نظر بگیرد. در بسیاری از موارد داوطلب پس از قبولی نهایی در رشته محلی متوجه می شند که رشته قبولی در دانشگاه شهریه پرداز ارائه شده که همین امر باعث انصراف و ناراضی بودن از رشته محل قبولی می شود.
توصیه می شود قبل از انتخاب رشته ابتدا با دوره های تحصیلی مختلف (اعم از روزانه، شبانه، ظرفیت مازاد، پیام نور، غیر انتفاعی، پردیس خودگردان، ظرفیت مازاد و دانشگاه آزاد) آشنا شده و شهریه هر کدام به صورت کامل بررسی شود و در صورتی که در توان مالی داوطلب بود در فرم انتخاب رشته قرار داده شوند.
مشاوران مرکز مشاوره تحصیلی صائب در کلیه مراحل کنکور سراسری اعم از ثبت نام، انتخاب رشته و اعلام نتایج انتخاب رشته کنکور سراسری و دانشگاه آزاد آماده خدمت رسانی به داوطلبان می باشند. شما می توانید از طریق سیستم مشاوره تحصیلی تلفنی صائب از تجارب این کارشناسان در هر زمینه ای بهرمند گردید. همچنین با عضویت در کانال تلگرام و صفحه اینستاگرام کنکور سراسری صائب می توانید از تمامی اخبار مربوط به کنکور ۱۴۰۱ مطلع شوید.
رشته ها رو چطور و از کجا باید بشناسیم:
حداقل سعی کنید رشته هایی که ممکنه انتخاب کنید رو بشناسید. رشته ها زیادن و کمتر کسی میرسه همه رشته های دفترچه رو خوب خوب بشناسه و البته کسی همه رشته ها رو هم معمولا انتخاب نمیکنه و دوست نداره پس حداقل رشته هایی که پرطرفدارترن یا خود فرد دوست داره رو لازمه حتما بشناسه.
پرطرفدارترین رشته های علوم تجربی صرفا اگه بر اساس رتبه های خوب قبولی بخواهیم بگیم این ها هستن: پزشکی، دندانپزشکی، داروسازی، فیزیوتراپی، علوم آزمایشگاهی، دامپزشکی، علوم تغذیه، پرستاری، رادیولوژی، بینایی سنجی، شنوایی شناس، هوشبری، اتاق عمل، مامایی.
در بین رشته های مهندسی هم برق، مکانیک، عمران، معماری، کامپیوتر، صنابع، نفت و شیمی پرطرفدارتر هستن.
سه رشته پرطرفدار علوم تجربی رو هم میتونیم بگیم حقوق، حسابداری و روانشناسی هستن.
هر رشته ای مزایا و معایب خاص خودشو داره. علاقه شما استعدادهای شما روحیات شما هدف شما خیلی مهمه. نمیشه نسخه کلی داد بگیم این رشته واسه همه بهترینه یا اون رشته به درد هیچکس نمیخوره. اینا برمیگرده به خود شما که با توجه به علاقه و شرایطتون کدوم رشته براتون مناسب تره. برید رشته ها رو بشناسید تو این فرصتی که مونده، وقت بزارید پرس و جو کنید، از کسانی که تو اون رشته مشغول کار هستن یا اگه دسترسی ندارید از مشاورهایی که رشته ها رو خوب خوب میشناسن و میتونن حداقل یه نیم ساعت واسه اون رشته به شما توضیح بدن مشاورهایی که آپدیت هستن اطلاعاتشون به روز هست، من متاسفانه دیدم مشاورهایی که خیلی هم پرمدعا و پرطرفدار ولی در مورد یه رشته اطلاعاتی داره به بچه ها میده که مال قبلا بوده و الان کلا عوض شده از کسی بپرسید که اطلاعاتش به روز باشه تازه باشه. منظورم اینه که سعی کنید اگه به شاغلین اون رشته هایی که میخواید انتخاب کنید دسترسی ندارید و از کسی دیگه میخوایید رشته ها رو بهتون معرفی کنه حتما حتما ادم به روز و آپدیتی اطلاعاتش مال چند سال پیش نباشه، گفتم ما تو رشته های پرطرفدار تجربی داریم قوانینی که وزارت بهداشت چند همین ماه اخیر تصویب کرده چه برسه به چند سال پیش که خیلی ممکنه یه سری چیزا عوض شده باشه، کسانی که با شک و تردید جواب سوالاتتون رو میدن اینا نمیتونن خیلی اطاعات موثقی به شما بدن. رشته ها رو برید خوب خوب بشناسید آیندتون هست مهمه.
احساساتی انتخاب رشته نکنید بدون اینکه رشته ای رو خوب خوب بشناسید بر اساس یه سری شنیده ها و جوی که مردم میدن انتخاب نکنید مگه عامه مردم چقدر اطلاعات دارن درباره رشته ها اونا هم فقط یه چیزایی شنیدن.
اینجور نیس که بگیم هر کی رتبش خوب شد الزما باید پزشکی یا دندانپزشکی یا داروسازی یا فلان رشته رو انتخاب کنه. ما هر سال داریم میبینیم که حتی رتبه های سه رقمی که میتونستن رشته های دکتری عمومی قبول بشن فیزیوتراپی رو انتخاب کردن. من رتبه تک رقمی سراغ دارم اصلا پزشکی و دندان نرفته، مثلا رفته داروسازی. به هر حال این کاملا بستگی به شما داره که تو کدوم رشته میتونید بیشتر موفق باشید و بیشتر بهش علاقه دارید، بهتره برید دنبال همون رشته. ما کم ندریم حتی تو رشته های پرطرفدار تجربی دانشجو ها همون سال اول به فکر تغییر رشته میفتن یا حتی بعضی رشته ها درسشون تموم میشه و دوباره برمیگردن کنکور میدن چون قبل از انتخاب رشته خیلی احساساتی و بدون اطلاعات کافی و بدون آینده نگری انتخاب رشته کردن. چشماتون رو خوب خوب باز کنید تحقیق کنید درباره رشته ها خدایی نکرده یه سهل انگاری الان میتونه سالها عمر شما رو تلف کنه و بعدا وارد رشته ای بشید که یا هیچ علاقه ای بهش ندارید و مجبورید تحملش کنید و اصلا ازش لذت نمی برید یا اینکه به فکر تغییر رشته و دوباره کنکور دادن بعد از چند سال بیفتید مثل خیلی از فارغ التحصیل های الان که دوباره برگشتن دارن کنکور میدن. من تقریبا هر هفته حداقل با چند نفر از خودم بزرگتر کسانی که بالای ۲۶ و ۲۷ سال سن دارن برخورد دارم که دوباره تصمیم گرفتن برگردن کنکور شرکت کنن و از اول برن یه رشته دیگه بخونن.
پس واقعا دقت کنید در انتخاب رشته و اصول انتخاب رشته رو یاد بگیرد و وقت بزارید و از مشاوره های اساتید مربوطه بهرمند شوید
تست شخصیت شناسی، شما به درد چه رشته ای میخورید:
حتما یک تست شخصیت شناسی معتبر مثل MBTI بدید ببینید ویژگی های شخصیتی شما با چه رشته هایی سازگارتره؟ واقعیت اینه بعضی تیپ های شخصیتی در بعضی رشته و شغل ها خیلی اذیت میشن و در بعضی دیگه سازگارترن.
ببینید اکثر سایت ها و گروه و کانال رو اگه این روزها برید سر بزنید واسه معرفی رشته ها معمولا یک متن قلمبه سلمبه از اینترنت گرفتن و کپی کردن به عنوان معرفی رشته ها! متاسفانه اکثرا هم فقط درباره رتبه قبولی دارن صحبت میکنن نه خود ماهیت اون رشته! اکثر این متن ها خیلی ایده ال و آرمانی رشته و آینده اش رو معرفی کردن و بعضا قدیمی هم هستن و خیلی جزئیاتی که شما بعدا ممکه توی اون رشته و شغل ایندتون باهاش مواجه بشید رو نگفتن. نمیگم نخونید، بد نیست این متن ها رو هم بخونید اما خیلی روش حساب نکنید. بهترین منبع واسه شناخت رشته ها شاغلین اون رشته ها هستن یعنی کسانی که هم تو دانشگاه این رشته رو خوندن و هم اینکه شغلشون الان در ارتباط با این رشته هست. بعد از اون فارغ التحصیلان اون رشته که حالا ممکنه فعلا مشغول به کار نشدن یا نتونستن کار گیر بیارن و در درجه بعدی دانشجوهای اون رشته. تاکید میکنم ترجیحا به شاغلین فارغ التحصیل رشته ها مراجعه کنید تا دانشجو ها. چون دانشجوها مخصوصا ترم های اول اگه باشن بعضیشون نه همشون تعصب خاصی به رشته شون دارن و حس میکنن بهترین رشته اومدن یا ممکنه هنوز اطلاعات درست حسابی از اینده رشتشون ندارن و صرفا اطلاعاتشون در حد دروسی هست که تازه پاس کردن و هنوز درگیر محیط کار نشدن. من فارغ التحصیل رشته پرستاری سراغ دارم کسی که دوران ۴ ساله دانشجویی رو هم حتی تموم کرده بود و منتظر شروع طرحش بود که دیگه به عنوان پرستار وارد محیط بیمارستان بشه خیلی ذوق و شوق داشت و راضی بود از رشتش و اینکه به زودی میره سر کار اما همون چند ماه اولی که شروع به کار کرد به فکر دوباره کنکور دادن و یا تغییر شغل افتاد هنوزم از شغلش راضی نیست و میگه فقط میخوام طرح رو تموم کنم این دو سال و برم سراغ کنکور دوباره یا شغلی دیگه. بنابرین شاغلین اون رشته ها خیلی اطلاعات بهتری میتونن به شما بدن تا دانشجوها. اگر هم کسی سراغ دارید که در بین همکارانش یا جایی که کار کرده شاغلین اون رشته ها بودن و یا مشاورینی که خوب رشته ها رو میشناسن واقعا اطلاعاتشون به رز و آپدیت هست و حداقل میتونن برا هر رشته در حد نیم ساعت اطلاعات دقیقبدن به شما مثلا بگن دوره دانشجویی و درس هاش چطوره، چه رتبه ای میخواد واسه قبولی، مزایاش معایبش روحیات لازم واس اون رشته چیه، اینده اون رشته درامدش و بازار کارش (دقت کنید درآمد با بازارکار فرق دار)، وضعیت استخدام دولتی یا خصوصیش محیط کارش کجاهاست، با چه کسانی سر وکار دارید تو این شغل، سختی هاش چیه مشکلاتش چیه ادامه تحصیلش چطوره وضعیت جذب استاد هیات علمیش چطوره واسه اینکه کسی تو این رشته بتونه مطب یا داروخانه یا کلینیک یا دفتر کار تاسیس کنه چقدر سرایه میخواد چه مدرک تحصیلی میخواد چقدر سابقه کار میخواد شرایطش چیه درامدش چطور میشه اون وقت و خلاصه چیزای مربوط به اون رشته رو حداقل بتونه در حد نیم ساعت برا شما توضیح بده اینجور افراد هم میتونن به شما کمک کنن و شاید خیلی بهتر از دانشجوهای اون رشته که اطلاعات چندانی از محیط کار و اینده رشتشون ندارن به شما اطلاعات بده.
در انتخاب رشته تعصب رو بزارید کنار قراره راه زندگی ایندتون رو انتخاب کنید. اگه تا حالافکر میکردید الزما مثلا دندانپزشکی یا پزشکی بهترین شغل هست و وارد بهشت میشید با قبولی این رشته، این چیزها رو فعلا از ذهنتون خارج کنید و بدون تعصب برید رشته ها رو بشناسید. عشق و علاقه ای که بدون شناخت بوجود بیاد ممکنه زیاد دوامی نداشته باشه، پس اگه قراره عاشق رشته ای بشید اول خوب بشناسیدش ببینید واقعیت های اون شغل و رشته چیه بعد اگه واقعا دوستش داشتید واردش بشید. ما کم نداریم دانشجوی پزشکی که همین رشته بلای جونشون شده و هیچ رضایتی از زندگیشون ندارن الان چون انتخاب درست نکردن و شاید اگه یه رشته دیگه میرفتن الان خیلی موفق تر بودن از زندگیشون بیشتر راضی بودن و یا رشته های دیگه هم همینطور. باید ببینید چه رشته ای برا شما مناسب تره.
اگه روحیاتتون جوریه که نمیتونید آقابالاسر داشته باشید دوست ندارید برای دیگرا کار کنید و گاهی بهتون امر و نهی کنن، میخواین حتما واسه خودتون شخصی کار کنید باید بدونید رشته های مثل پرستاری و هوشبری با این خواسته شما جور در نمیان چون استخدام شما تو این رشته ها وابسته به بیمارستان هست بیشتر مگر در شرایط خاص که در توضیحات همین رشته ها گفتم خدمتتون اما شرایط خاص همیشه خاصه و مخصوص همه نیست. رشته هایی که نیاز به سرمایه اولیه دارن تا شما بتونید درامد بالا داشته باشید رو بهشون دقت کنید. وضع مالی خودتون رو بسنجید یا قدرت ریسک پذیریتون واسه وام گرفته برا اینجور رشته ها. مثلا فیزیوتراپی اگه شما میخواید درامد بالا داشته باشید باید مطب بزنید و هزینه تاسیس مطب هم متغیره نمیشه عدد قطعی ثابتی واسه همه شهرها گفت، حالا من توو توضیحات رشته فیزیوتراپی اینو کامل توضیح دادم که حدودا چقدر سرمایه میخواد. یا مثلا توو رشته داروسازی اگه دنبال درامد بالا هستید و صرفا نمیخواد واسه داروخانه یکی دیگه کار کنید میخواید خودتون داروخانه تاسیس کنید یا مجوز بخرید نیاز به یه سرمایه دارید. رشته هایی مثل علوم آزمایشگاهی اگه دکتری بگیرید و مجوز آزمایشگاه بهتون بدن یا رشته رادیولوژی (به اصطلاح پرتوشناسی) بخواهید مرکز رادیولوژی بزنید سرمایه های میلیاردی لازم دارید. رشته هایی بینایی سنجی، شنوایی شناسی، علوم تغذیه هم هیمنجور هستن سرمایه میخوان اما سرمایه خیلی کمتری لازم دارن. یا مثلا شغل وکالت باید سرمایه اولیه واسه اجاره یا خرید جایی که قراره اونجا دفتر بزنید و یه سری وسایل اولیه واسه دفترتون نیاز دارید. البته خب هر کدوم از این رشته ها میشه مدتی کار کرد و سرمایه لازم رو هم بدست اورد واسه تاسیس مطب یا داروخانه و … واسه بعضیشون وام هم میدن.
اگه از احتمال آلوده شدن به بیماری های واگیر دار خیلی می ترسین یا اصلا نمیتونید با خون و زخم سر و کار داشته باشید خب رشته هایی مثل پزشکی، دندانپزشکی، پرستاری، و اتاق عمل شاید واسه شما خیلی مناسب نباشن. میگم اگه خیلی مشکل دارید وگرنه خیلی ها بعد مدتی کم کم عادت میکنن به این چیزا. یا مثلا گه نمیتونید با خون وترشحات بدن انسان تحت هیچ شرایط حتی نگاهشون کنید رشته علوم آزمایشگاهی خیلی برا شما مناسب نیست. اگه اینجوری هستید فکر رشته هایی باشید که کارشون تمیزتره سالم تره احتمال انتقال بیماری واگیردار کمتره مثل داروسازی، فیزیوتراپی، بینایی سنجی، شنوایی شناسی، علوم تغذیه و خیلی رشته های دیگه که البته هر کدوم مزایا و معایت خودشو رو دارن باید سبک سنگین کنید.
حدود قبولی و آخرین رتبه قبولی رشته ها رو بدونید چون:
باید رشته محل هایی که انتخاب می کنید رو به سه دسته خوش بینانه، واقع بینانه و کف قابل قبول تقسیم بندی کنید. رشته محل های خوش بینانه اون هایی هستن که احتمال قبولی شما صفر یا خیلی کمه اما چه ضرر داره شانس خودتون رو امتحان کنید چون ۱۵۰ تا حق انتخاب دارید. پس باید بدونید رتبه قبولی یک رشته در یک دانشگاه و دوره خاص تا چه حدودی بوده و احتمال قبولی شما امسال در اون رشته حدودا کمه یا زیاد. کارنامه های پارسال رو می تونید ببینید و یا از مشاوران خبره ای که اطلاعات دقیقی از رتبه های قبولی سال های گذشته دارن بپرسید.
آیا سال آینده کنکور شرکت می کنید یا نه:
جواب این سوال خیلی مهمه. ممکنه شما جزو داوطلب هایی باشید که به هیچ وجه نمی تونید سال اینده کنکور شرکت کنید مثلا توان درس خوندن دوباره رو در خودتون نمی بینید یا به خاطر فشار اطرافیان و مسائل شخصی یا شرایط خانوادگی هر جور شده و هر رشته و هر دانشگاهی که شده میخواید امسال حتما وارد دانشگاه بشید و قصد شرکت در کنکور رو ندارید سال اینده یا مثلا مشکل خدمت سربازی دارید و معافیت تحصیلی شما تموم شده و اگه وارد دانشگاه نشید باید برید خدمت سربازی. اگه شرایطتتون اینجوری هست و نمیخواید یا نمیتونید سال آینده کنکور شرکت کنید و روی تصمیمتون قاطع هستید پس سعی کنید همه انتخاب ها رو پر کنید. بهتره حدود ۲۰ درصد اول انتخاب هاتون خوش بینانه باشه یعنی رشته و دانشگاه هایی که بهشون علاقه دارید ولی احتمال قبولیتون با توجه به رتبتون کمتره، حدود ۶۰ درصد بعدی انتخاب هاتون در حد رتبه ای باشه که آوردید و حدود ۲۰ درصد اخر انتخاب هاتون رشته و دانشگاه هایی باشه که تقریبا مطمئن هستید قبول میشید و علاقه کمتری بهشون دارید. این که چقد احتمال داره اون رشته و دانشگاه ها قبول بشید رو میتونید با توجه به اخرین رتبه های قبولی چند سال اخیر پیدا کنید. دقت کنید که واسه رشته های دوره روزانه، رتبه منطقه و به ویژه رتبه زیرگروه شما در منطقه یا سهمیه، بومی بودن یا نبودن برای رشته هایی که بومی گزینی دارن، و حتی جنسیت شما برا پذیرش رشته های روزانه ای پرطرفداری که به تعداد مساوی زن و مرد پذیرش میکنن تاثیر داره. اما یه حالت استثنا هست: اگه شما میخواید هر جور شده برید یه شهر دیگه یک دو ترم در دانشگاه اون شهر و یا حتی دانشگاه شهر خودتون درس بخونید و باز هم در کنکور سال اینده شرکت کنید باید مراقب انتخاب رشته های دوره روزانه باشید تا از کنکور سال بعد محروم نشین. اما اگه جزو داوطلب هایی هستید که حاضرید یک سال دیگه هم وقت بزارید و سال بعد هم کنکور شرکت کنید و به هر رشته و هر دانشگاهی راضی نمیشید و هدف بالاتری دارید خیلی خیلی مهمه که هر رشته و هر دانشگاه روزانه ای رو انتخاب نکنید و توی چیدمان انتخاب هاتون خیلی دقت کنید چون شما هر انتخالی که قبول بشید دیگه بقیه انتخاب هاتون اصلا بررسی نمیشه.
در انتخاب رشته های روزانه خیلی بیشتر دقت کنید، چون:
اگه قصد دارید سال آینده هم کنکور شرکت کنید باید مراقب انتخاب کدهای روزانه باشید واسه اینکه اگه شما یک رشته در دوره روزانه قبول بشید سال بعد حق انتخاب رشته های روزانه رو ندارید چه برید دانشگاه و چه نرید دانشگاه و پشت کنکور بمونید به هر حال سال بعد از شرکت در کنکور سراسری محروم هستید. این محرومیت واسه دوره های نوبت (شبانه) و پردیس بین الملل و پیام نور و غیرانتفاعی و دانشگاه آزاد وجود نداره. کسی هم که دو بار روزانه قبول بشه برای همیشه دیگه نمیتونه روزانه انتخاب کنه. پس هر کد روزانه ای که در فرم انتخاب رشته اینترنتی سازمان سنجش وارد می کنید باید به خودتون اطمینان داشته باشید که حاضرم این رشته رو توی این دانشگاه بخونم و سال بعد کنکور ندم. بعضی وقت ها پیش اومده شما ممکنه یه رشته روزانه انتخاب صدم شما باشه در دانشگاه دولتی یه شهر دور مثل زابل و به خودتون بگید من که اینجا رو نمیارم یا انتخاب های قبلیم حتما قبول میشم همینجوری اینو انتخاب میکنم. اصلا گول این حرف ها رو نخورید نمونه بارزش انتخاب رشته کنکور سراسری ۱۳۸۷ که وقتی جواب قبولی ها اومد خیلی ها حتی از رتبه های خو شوکه شدن و اون ماجراهای انتخاب رشته مجدد پیش اومد. هیچ بعید نیس از شانس شما دقیقا همون انتخاب صدم اون رشته روزانه در دانشگاه زابل قبول بشید و سال بعد از شرکت در کنکور محروم بشید. هر رشته دوره روزانه ای که انتخاب کردید به خودتون بگید ایا اگه انتخاب های قبلی رو هیچکدوم نیارم حاضرم این رشته رو در این دانشگاه بخونم؟ یا حاضر نیستم و در عوض حاضرم یک سال دیگه کنکور بدم باز هم؟ هیچ وقت گول این وسوسه رو نخورید که من حتما انتخاب های قبلی رو میارم و کار به انتخاب صدم نمیرسه پس اشکال نداره برا خالی نبودن این رو هم بزنم هر چند حاضر نیستم برم این رشته رو در این دانشگاه روزانه بخونم. مهم ترین اولویت شما باید علاقه باشه اول و اینکه ایا حاضرید اگه این انتخاب قبول شدید برید؟ کاری به این نداشته باشید که احتمال قبولیم توی این انتخاب صفره بزار بزنم هرچند بهش علاقه هم ندارم یا اینکه این انتخاب رو صد در صد میارم پس بعدی هاش مهم نیس هر چی بزنم. اکثر کسانی که شهریور ماه از قبولیشون شوکه میشن و انتظارش رو نداشتن گول یکی از این دو جمله رو خوردن. تعداد انتخاب های شما اونقد زیاد هست ک معمولا جای خالی برا انتخاب کم نمیارید البته بهتره ۲۰ درصد انتخاب هاتون خوش بینانه ۶۰ درصد در حد واقع بینانه و ۲۰ درصد هم بدبینانه یعنی رشته های کف قابل قبولی که توضیح دادم اینا رو رعایت کنید و اگه مثلا رتبه شما ۱۰ هزار هست همه انتخاب هاتون رو صرفا پزشکی دانشگاه های دولتی سطح بالا نزنید.
به جز خود رشته، شهری که انتخاب می کنید هم مهمه.
به فاصله شهر از محل زندگیتون توجه کنید چون:
اگه شما آدمی هستید که به شدت به خانواده وابسته هستید و قراره برید در یک شهر دیگه زندگی کنید ممکنه مخصوصا ترم های اول نیاز داشته باشید که زیاد بیایید به خونه سر بزنید. خب اگه یه شهری که ۱۰۰۰ کیلومتر از محل زندگیتون دور هست و احیانا حتی پرواز مستقیم به شهر شما نداره ممکنه نتونید زیاد رفت و امد کنید. حتی مواردی داشتیم که به فکر انصراف از دانشگاه یا انتقالی افتادن همون ترم اول و دوم. این متغیر هست و اگه شما زیاد به خانواده وابسته نیستید و خیلی نیازی ندارید که زود زود بیایید سر بزنید خونه از این نظر احتمالا مشکلی با دور بودن از خانوااده ندارید اما در غیر اینصورت سعی کنید شهرهای نزدیکتر رو انتخاب کنید. یک دلیل اینکه بعضی رشته ها بومی گزینی دارن و پذیرششون بیشتر استانی یا ناحیه و قطبی هست همین مساله هست تا بچه ها به شهر محل زندگیشون نزدیک تر باشن و مشکلات فرهنگی و مشکلات احتمالی دوری از خانواده کمتر براشون پیش بیاد.
اگر هم به فکر این هستید فعلا رشته مورد نظرتون رو یه شهر دور که رتبه های بدتر هم قبول میشن بزنید قبول بشید و بعد انتقالی بگیرید برای شهر یا استان خودتون باید مراقب قوانین انتقال دائم و دانشجو مهمان باشید. بعضی رشته محل ها داخل دفترچه انتخاب رشته جلوشون نوشته «ممنوعیت نقل و انتقال»
آب و هوای شهر و اختلاف آب و هوا با محل زندگی شما:
اگه شما سالها در یک شهر خیلی سرد زندگی کردید یهو بخواید برید چن سال در یک شهر خیلی گرم زندگی کنید ممکنه تحملش حداقل اوایل براتون سخت باشه و همین باعث مشکلاتی برا شما بشه. البته همه اینجوری نیستن اما اگه رو این قضیه حساس هستید حتما رو انتخاب شهر آب و هوا و بهتر بگم اختلاف اب و هوای اون شهر با شهر محل زندگی خودتون رو در نظر بگیرید.
به شهریه دانشگاه و وضع مالیتون دقت کنید چون:
اگه رشته ای رو در دانشگاه های پردیس بین الملل یا ظرفیت مازاد یا دوره شبانه (نوبت دوم) یا دانشگاه آزاد و پیام نور غیرانتفاعی رو انتخاب می کنید باید شهریه پرداخت کنید که بسته به رشته و دانشگاه شهریه ها متغیر هست مثلا شهریه رشته دندانپزشکی بیشتر از سایر رشته ها هست. همچنین بیشترین شهریه مربوط به پردیس بین الملل و ظرفیت مازاد هست. شهریه ها هم هر سال چند درصد اضافه میشن.
– برای دوره روزانه شما شهریه ای پرداخت نمی کنید و بعضی دانشگاه ها تا سقف مشخصی وام یا کمک هزینه تحصیلی هم بهتون میدن.
– نوبت دوم یا همون شبانه مثل روزانه است و کلاسهاشون با هم هست فقط معمولا به شبانه ها خوابگاه دولتی نمیدن و شهریه اش هم بسته به رشته متغییره
– دوره های مجازی هم کلاس نداره و از طریق اینترنت و کلاس مجازی هست شهریه اش در حد همون دوره شبانه هست اما ممکنه وام شهریه دیگه به شما ندن یا بدن بستگی به نظر دانشگاه داره.
– دانشگاه های غیرانتفاعی هم مثل شبانه و روزانه کلاس باید برید شهریه هم تقریبا در حد همون شبانه هست.
– دانشگاه پیام نور: معمولا در هر ترم ۸ تا ۹ جلسه کلاس تشکیل میشه که البته بسته به نظر استاد داره چند جلسه باشه ولی اجباری به حضور شما در کلاس نیست و میتونید واحدها رو خودخوان برداریدو. شهریه پیام نور هم در حدود همون شبانه است.
– دانشگاه ازاد هم شهریه اش یه کم از شبانه ها بیشتره نه خیلی زیاد، البته واسه رشته هایی مثل پزشکی و دندانپزشکی بیشتره
– پردیس های خودگردان (بین الملل) هم گرونترین شهریه ها رو دارن که البته بستگی داره شما اون ترم چن واحد عملی داشته باشید چون واحدهای عملی بیشتر باعث میشه شما شهریه بیشتری مجبور بشید پرداخت کنید. برا رشته هایی مثل دندانپزشکی و پزشکی هم شهریه این دانشگاه ها از همه بیشتره و تا حدود دو یا دو نیم برابر رشته ای مثل پرستاری هست. اکثر پردیس ها هم کلاس هاشون با بچه های روزانه هست فقط باید شهریه بدن.
از امکانات رفاهی و خوابگاه دانشگاه ها پرس و جو کنید:
ارائه یا عدم ارائه خوابگاه، وضعیت خوابگاه ها، سلف و رستوران، امکانات ورزشی و … باید بپرسید ایا دانشگاه به دانشجوها خوابگاه میده؟ بعضی دانشگاه ها ظرفیت خوابگاه محدودی دارن مثلا به کسانی که ساکن شهرهای اون استان هستن خوابگاه نمیدن یا مثلا به دانشجوهای پسر ترم اول خوابگاه نمیدن یا خوابگاه خودگردان تحت نظر دانشگاه میدن. در این صورت ممکنه شما بخواید خونه اجاره کنید. باید هزینه ها رو هم در نظر بگیرید. شاید مثلا اگه شما خانم هستید براتون مقدور نباشه خونه بگیرید یا خانواده اصرار داشته باشن که حتما شما خوابگاه دولتی تحت نظر دانشگاه باشید. به هر حال اینا رو باید بپرسید و از قبل مطمئن بشید اگه براتون مهم هست.
به رتبه اون دانشگاه بین دانشگاه های کشور توجه کنید:
یه سری دانشگاه ها مثل دانشگاه علوم پزشکی تهران از نظر پژوهشی و مقالات چاپ شده خیلی رتبه بالایی دارن و حتی نسبت به سایر دانشگاه های تهرانی هم قوی تر هستن. ممکنه در یک رشته خاص یک دانشگاه رتبه بهتری داشته باشه و یک دانشگاه در مجموع سطحش بالاتر باشه. به هر حال شما هر چه دانشگاه رتبه بالاتری درس بخونید مدرک شما چه در داخل و چه خارج از کشور اعتبار بیشتری داره. شما ممکنه بعدها بخواید ادامه تحصیل بدید و عضو هیات علمی دانشگاه هم بشید حتی اگه رشته هایی مثل پزشکی رو انتخاب میکنید ممکنه بخواید بعدا بورد بگیرید و تو دانشگاه هم درس بدید قطعا دانشگاه مورد نظر روی اعتبار مدارک تحصیلی شما دقت میکنه و اگه یه دانشگاه خوب درس خونده باشید امتیاز ویژه ای براتون حساب میشه در کنار سایر پارامترهایی که واسه جذب هیات علمی ملاک هست که اینجا بخوام توضیح بدم طولانی میشه و چندان ارتباطی به بحث ما نداره.
سوالات متداول
۱- ✔️ مهم ترین فاکتور در انتخاب رشته چیست؟
✔️ با توجه به بررسی انتخاب رشته به ترتیب فرم انتخابی داوطلب مهم ترین فاکتور در نحوه چینش انتخاب رشته علاقه داوطلب می باشد که در متن مقاله نحوه این چینش به صورت کامل توضیح داده شده است.
۲- ✔️ نحوه چینش فرم انتخاب رشته باید به چه صورتی انجام گیرد؟
✔️ انتخاب ها باید در سه دسته خوشبینانه، منطقی و بدبینانه باشد که روال آن در متن مقاله توضیح داده شده است.
۳- ✔️ نقش تحلیل کارنامه کنکور در انتخاب رشته چیست؟
✔️ تحلیل کارنامه کنکور قبل از انتخاب رشته باعث می شود تا داوطلب انتخاب رشته خود را به صورت دقیق و با توجه به رتبه های زیر گروه رشته مورد علاقه خود انجام دهد.